Kućna muva

Kućna muva (musca domestica) i često samo muva, je vrsta mušica iz familije Muscidae. Vjeruje se da postoji još od kenozoika, te da se razvila na bliskom istoku i da se otad raširila cijelim svijetom. Najčešća je vrsta mušice na svijetu.

Odrasli insekti su sivo-crni, sa blago čupavim tijelom, crvenim očima. Mužjaci su veći nego ženke. Slične vrste kućnoj muvi su i mala kućna muva kao i stajska muva. Ipak treba ih razlikovati.

Životni vijek muve je od 2 do 4 sedmice, međutim tokom zime može biti i duži jer odu u hibernaciju. Hrane se tekućim i polu tekućim organskim supstancama, međutim mogu da svare i čvrstu hranu jer imaju pljuvačku.

Čest su prenosioc patogena bilo na tijelu, nogama ili izmetu. Smatraju se štetočinama.

Životni ciklus

Svaka ženka položi oko 500 jajašaca tokom životnog vijeka. Najčešće u fazama od po 75 do 150 komada. Jaja su bijele boje i oko 1,2 milimetra u prečniku. U roku 24 časa, iz jaja se ležu larve u vidu crvića. Hrane se organskim materijalom, najčešće otpadom od hrane ili izmetom. Rastu do dužine od 9 milimetara. Život muve u fazi larve traje, zavisno od uslova za život, između 14 i 90 dana. Pri kraju svog razvoja, larve traže suvo i hladno mjesto, gdje se učahure. Iz čahure zatim izlazi odrasla muva.

Cijeli ciklus je poznat pod nazivom kompletna metamorfoza.

Nakon što izađu iz čahure, mušice prestaju sa rastom. Samim tim veličina muve u stvari govori u uslovima njenog života dok je bila larva. Nakon 36 sati od izlaska iz čahure, muva biva spremna za parenje. Pari se sa mužjakom u trajanju od par sekundi do par minuta. Pari se samo jednom, a spermu čuva za kasnije korištenje.

U stadiju odrasle muve, kućna muva može da živi od 14 do 30 dana. U laboratorijskim uslovima i duže. One muve koje uhvati zima, mogu da hiberniraju u za njih pogodnim mjestima.

Prenosilac bolesti

Kućna muva je vektor za mnoge zarazne bolesti, pa tako ova vrsta muve može da prenosi: tifus, koleru, salmonelu, dizenteriju, tuberkulozu, antraks, oftalmiju i razne parazitske crve.

Zbog velike količine hrane koju unose, skoro konstantno ispuštaju izmet. Mogu da pređu znatne razdaljine, i do par kilometara od mjesta rođenja.

Pozitivni efekti kućnih muva

Iako štetočina, u prirodi kućna muva je bitan dio ekosistema. Mnoge ptice, insekti i reptili opstaju prehranom na bazi larvi kućnih muva.

Crvi kućnih mrva probavljaju otpad i samim tim smanjuju njegovu količinu.

Larve kućnih muva su jedan od omiljenih mamaca za ribolov. Pojedine farme Tilapije (vrsta ribe) hrane ribu isključivo samo larvama kućnih muva. Odrasle muve su u prirodi hrana za razne vrste paukova.

Čest su izbor naučnika za istraživanja o starenju i određivanju polova. Larve kućnih muva se u medicini koriste za tretiranje pojedinih tipova rana.

Kako se riješiti muva

Kućnih muva možemo se riješiti na više načina.

Najpopularniji su samo sprječavanje ulaska muva u domove postavljanjem zaštitnih mrežica na prozore. Popularne su i komercijalne zamke poput ljepljive trake ili raznih insekticida. Postoje i UV lampe koje će privući muve ali na dodir će ih ubiti.

Manja količina kućnih muva se može eliminisati i klasičnim načinom, muvalicom (muharom).

Đubre u kući treba držati zatvoreno i redovno ga odstranjivati iz prostorija u kojima se živi. Čišćenje stolova i radne površine u kuhinji je od izuzetne važnosti, miris truleži i ustajale hrane privlači muve.